Fizikçi Leon Lederman, 1988 yılında kazandığı Nobel ödülünü satışa çıkarttı. İhalesi kapalı yapılan altın madalya 765 bin dolara alıcı buldu. Ünlü bilim adamı satış sonrası yaptığı açıklamada, '20 yıldır rafta tozlandı, ödülü satmak bana mantıklı görü
'Higgs Bozonu' için "Tanrı Parçacığı" ifadesini ilk kez kullanan fizikçi Leon Lederman, Nobel Ödülü'nü 765 bin dolara sattı. Satış öncesi Associated Press'e yaptığı açıklamada Lederman, ödülün son 20 yıldır rafta tozlandığını ve bu ödülü satmanın mantıklı göründüğünü söyledi. 1988 Nobel Ödülü'nden payına düşen parayı Idaho'da bir tatil kamarası satın almak için kullanmıştı ancak bu madalya satışından kazanılan para ile ne yapmayı planladıklarını açıklamadılar. Lederman ve eşi Ellen halen o kamarada yaşamlarını sürdürüyor.
Farklı bir isim vermek istemişti
Lederman, müon nötrino keşfinde oynadığı rolden ötürü Nobel fizik ödülü kazandı. Lederman, Higgs bozonu hakkında yazdığı kitaba "Tanrı Parçacığı" ismini vermişti. Bu sayede atom altı parçacık olan Higgs bozonuna halk arasında bilinen adı verilmiş oldu. Lederman aslında soyadından ve bulunuşunun gecikmesinden ötürü "The Goddamn Particle" (Lanet Parçacık ya da "Tanrı'nın cezası parçacık") olarak koymak istemiş ama kitabın yayıncısı bu kötü şakaya izin vermeyerek Tanrı parçacığı isminin daha uygun olduğuna karar vermiş.1960'dan beri yapılan deneylerde Higgs Bozonu'nun peşine düşen bilim insanları bu konuda büyük çaba harcadılar. Atom altı parçacıkları çarpıştırmak için Fransa -İsviçre sınırı altında yer alan ve 26km uzunluğa sahip Büyük Hadron Çarpıştırıcısı ile yapılan deneylerde mutlu sona ulaştılar.LHC,protonları yüksek hızda çarpıştırarak atom altı parçacıklar oluşmasını sağlıyor. Tanrı Parçacağı'nın ise bu çarpışmada saniyenin trilyonda birinden bile daha kısa sürede belirip hemen diğer parçacıklara dönüştüğü düşünülüyor.
En yüksek fiyata satılan Nobel ödülleri listesi
Nobel ödülü satış listesinde zirvede James Watson yer alıyor. DNA'nın çift sarmalını deşifre eden biyolog 1962 yılında kazandığı altın madalyayı 4.7 milyon dolara satmıştı. (Alıcı, Rus milyarder Alisher Usmanov, Watson'a madalya'yı geri verdi.)Watson ve Lederman madalyalarını satışa koyan ve halen yaşayan tek Nobel ödüllü bilim insanları olarak kayıtlara geçti.Listede ikinci en yüksek fiyat 2,2 milyon dolar ile İngiliz biyolog Francis Crick'e ait. Francis Crick DNA keşfinde Watson ile birlikte çalışmıştı. Listede 3 numarasında ise bir Arjantinli bilim adamı yer alıyor. Carlos Saavedra Lamas'ın 1936 yılında kazandığı Nobel Barış Ödülü madalyasını mirasçıları 1.1 milyon $ karşılığı Asyalı bir koleksiyoncuya satmıştı.Bu rakamla son 30 yılda yapılan Nobel Ödülü satışlarının top 10 listesine Leon Lederman 765 bin dolarla 4. sıradan giriş yapmış oldu. Müzayede yöneticisi Laura Yntema, ihalenin gizlilik kurallarını gereği alıcı hakkında daha fazla bilgi vermeyi ise reddetti.