Hıdırellez ne zaman 2018, hıdrellez gelenekleri nelerdir, hıdrellez günü neler yapılır, neler yapılmaz soruları merak konusu oldu. Hıdırellez ya da Hıdrellez,Türk dünyasında kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Hıdırellez hakkında bir çok rivayetler mevcut. Dileklerin gerçek olduğu, dua kapılarının açıldığı özel günlerden biridir. Peki Hıdırellez nedir, kökeni nereden gelir ve Hıdırellez gecesi neler yapılması gerektiğini biliyor musunuz?
2018 HIDIRELLEZ NE ZAMAN: Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdırellez günü,Hızır ve İlyasın yeryüzünde buluştukları gün olduğu sayılarak kutlanmaktadır.
Hıdırellez günü, Gregoryen takvimi (Miladi takvimi) ne göre 6 Mayıs, eskiden kullanılan Rumi takvim olarak da bilinen Jülyen takvimine göre 23 Nisan günü olmaktadır. 6 Mayıstan başlayıp 4 Kasıma kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasımdan 5 Mayısa kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. Bu yüzden 5 Mayıs günü gecesi kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelmektedir. Hıdırellez'in UNESCO'nun 'İnsanlığın Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi'ne alınması amacıyla 2010 yılında çalışmalar başlatılmıştır.
Türkiye'de Hıdrellez Bayramı 6 Mayıs (5 Mayıs Gecesi) tarihinde kutlanır. Bugün Hıristiyanlarca da baharın ve doğanın uyanmasının ilk günü olarak kabul edilir; bu günü Ortodokslar Aya Yorgi, Katolikler St.Georges Günü olarak kutlamaktadırlar.
KUR'AN'DA HIDIRELLEZ'İN YERİ VE ÖNEMİ: Kur'an'da Kehf suresi'nde Musa ve bir gencin kıssası anlatılmaktadır. Kehf Suresi'de dahil olmak üzere hiçbir yerde Hızır ismi geçmemektedir ancak çeşitli hadislerde bu şekilde anılmaktadır. Olayın yaşandığı yer için "iki denizin birleştiği yer" denilmektedir. Uzun bir yolculuk yapan Musa ile yanındaki gencin beraberlerinde, yemek için getirdikleri balığın kaçması ile başlayan olay sonrasında, 65. ayette Derken kullarımızdan bir kul buldular ki, biz ona katımızdan bir rahmet vermiş, kendisine tarafımızdan bir ilim öğretmiştik. denilerek Hızır olarak atfedilenden bahsedilir.
HIDIRELLEZ NEREDE KUTLANIR: Hıdrellez kutlamaları genel olarak yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın yanında yapılmaktadır. Bu gibi yerlere bu nedenle Hıdırlık denildiği de olur.Hıdrellezde baharın taze bitkilerini ve taze kuzu eti ya da kuzu ciğeri yeme adeti vardır. Baharın ilk kuzusu yenildiği zaman sağlık ve şifa bulunacağına inanılır. Bugünde kırlardan çiçek veya ot toplayıp onları kaynattıktan sonra suyu içilirse bütün hastalıklara iyi geleceğine, bu su ile kırk gün yıkanılırsa gençleşip güzelleşileceğine inanılır.
HIDIRELLEZ GELENEĞİ: 1. Baht açma: Hıdrellezde baht açma törenleri de oldukça yaygın olarak uygulanan geleneklerimizdendir.
Bu törene İstanbul ve çevresinde baht açma, Denizli ve çevresinde bahtiyar, Yörük ve Türkmenlerde mantıfar, Balıkesir ve çevresinde dağara yüzük atma, Edirne ve çevresinde niyet çıkarma, Erzurumda mani çekme adı verilir. Anadolunun bazı yerlerinde Hıdrellez Günü yapılan duaların ve isteklerin kabul olması için sadaka verme, oruç tutma ve kurban kesme adeti vardır. Kurban ve adaklar Hızır hakkı için olmalıdır. Zira tüm bu hazırlıklar Hızıra rastlamak amacına yöneliktir.
2.Yoğurt mayalama Kütahya'nın Tavşanlı ilçesine bağlı Yörük köylerinde bir yıllık yoğurt mayası, Hıdırellez ve bu günü takip eden 2 gün süresince sabah ezanı ile tan ağarması arasındaki vakitte doğadaki bitkilerin üzerinden toplanan çiy tanelerinden sağlanır. Trabzon-Şalpazarı İlçesi'nde maya katılmadan yoğurt yapılır. Mayalama sıcaklığındaki sütün içine besmeleyle bir tahta kaşık konur. Bu şekilde elde edilen maya bir yıl kullanılır. Gelecek yıl tekrar değiştirilir.
HIDIRELLEZ'DE NELER YAPILIR: Hızır ve İlyas'ın bir araya geldikleri günde her türlü dileğin onlar tarafından yerine getirileceğine inanılıyor. Bu nedenle çeşitli dilekler için çeşitli ritüeller gerçekleştiriliyor.
HIDIRELLEZ'DE NELER YAPILMAZ? 5 Mayıs akşamı evlenme çağına gelmiş kızlara bulaşık yıkattırılmaz. Hıdırellez günü, hiçbir yeşil dalından koparılmaz. Bazı bölgelerde Hıdırıllez günü çamaşır yıkanması, ev temizlenmesi ve iş yapılması da uygun bulunmaz.
HIDIRELLEZ GECESİ BEREKET İÇİN NELER YAPILIR: Hıdrellez gecesi Hızır'ın bereket vermesi için yiyecek kaplarının, erzak torbalarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılıyor.
HIDIRELLEZ GECESİ EV, ARABA İSTEYENLER NELER YAPAR: Ev, bağ-bahçe, araba isteyen kimseler, Hıdrellez gecesi gül ağacının altına istediklerinin küçük bir modelini yaparlarsa Hızır'ın kendilerine yardım edeceğine inanıyorlar. Aynı zamanda dileklerini kırmızı kurdaleye bağlayıp gül ağacına asıyorlar.
HIDIRELLEZ NE ZAMAN BİTER: 6 Mayıs günü ikindi zamanı Hıdırellezin bittiğine inanılır. Ancak eğlenceler hava kararıncaya değin sürer. Hızır uğrasın! dileği bolluk gelmesi anlamında kullanılır